Tôm là loài thủy sản rất nhạy cảm với môi trường. Khi các yếu tố như nhiệt độ, độ mặn, pH, oxy hòa tan, hoặc thậm chí là mật độ nuôi thay đổi đột ngột, tôm dễ bị stress. Stress kéo dài không chỉ làm tôm bỏ ăn, chậm lớn mà còn suy giảm sức đề kháng, dễ mắc bệnh, dẫn đến thiệt hại kinh tế đáng kể. Vậy làm thế nào để phục hồi tôm sau stress một cách hiệu quả, giúp tôm nhanh chóng lấy lại sức ăn và đà phát triển? Dưới đây là các bước chi tiết từ BIOGENCY.
Bước 1: Xác định nguyên nhân gây stress cho tôm và loại bỏ triệt để
Đây là bước đầu tiên và quan trọng nhất. Nếu không loại bỏ tận gốc nguyên nhân, mọi nỗ lực phục hồi tôm sau stress đều vô ích. Các việc bà con cần làm là:
- Kiểm tra các yếu tố môi trường: Sử dụng bộ test để đo các chỉ số như pH, độ kiềm, nhiệt độ, độ mặn, oxy hòa tan, khí độc (NH3, H2S, NO2). So sánh với ngưỡng tối ưu cho từng giai đoạn phát triển của tôm.
- Kiểm tra chất lượng nước: Quan sát màu nước, độ trong, sự xuất hiện của váng bọt.
- Kiểm tra sức khỏe tôm: Quan sát biểu hiện bên ngoài của tôm như màu sắc, tình trạng đường ruột, vỏ, phụ bộ.
Khắc phục ngay lập tức các nguyên nhân gây stress cho tôm:
- Nếu oxy thấp ta bật quạt, sục khí tăng cường.
- Nếu pH hoặc độ kiềm biến động ta bón vôi, sử dụng sản phẩm ổn định pH/kiềm.
- Nếu khí độc cao ta thay nước, sử dụng chế phẩm sinh học phân hủy chất hữu cơ.
- Nếu mật độ quá cao ta san thưa hoặc quản lý chặt chẽ hơn. Lưu ý về tình trạng sức khỏe tôm và điều kiện thời tiết.
Bước 2: Giảm cường độ cho ăn và bổ sung dinh dưỡng
Khi tôm bị stress, khả năng tiêu hóa và hấp thụ thức ăn bị suy giảm. Việc duy trì lượng thức ăn như bình thường có thể làm ô nhiễm môi trường nước và lãng phí. Giảm 30-50% lượng thức ăn trong 1-2 ngày đầu sau khi phát hiện stress. Điều này giúp giảm tải cho hệ tiêu hóa của tôm và hạn chế tích tụ chất thải trong ao.
Để phục hồi tôm sau stress, bà con cần bổ sung vitamin tổng hợp và khoáng chất vào thức ăn với liều lượng cao hơn bình thường. Đặc biệt chú trọng các loại vitamin nhóm B, vitamin C, men tiêu hóa, và Beta-Glucan:
- Vitamin C giúp tăng cường sức đề kháng, giảm stress.
- Vitamin nhóm B hỗ trợ quá trình trao đổi chất, giúp tôm phục hồi năng lượng.
- Men tiêu hóa (Probiotic) cải thiện chức năng đường ruột, giúp tôm hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn.
- Beta-Glucan kích thích hệ miễn dịch không đặc hiệu, tăng cường khả năng chống chịu bệnh tật.
Tăng cường cho ăn vào buổi sáng sớm và chiều mát tránh cho ăn vào thời điểm nắng nóng gay gắt hoặc nhiệt độ biến động mạnh.
>>> Xem thêm: Làm gì để giúp tôm vượt qua stress?
Bước 3: Tăng cường oxy hòa tan và cải thiện chất lượng nước
Môi trường nước đóng vai trò then chốt trong quá trình phục hồi của tôm. Bà con cần tăng cường sục khí, bật quạt duy trì mức oxy hòa tan trên 4 mg/L, đặc biệt vào ban đêm. Oxy đầy đủ giúp tôm hô hấp tốt, tăng cường trao đổi chất và thải độc.
Sử dụng men vi sinh nuôi tôm (Probiotic) định kỳ: Định kỳ 2-3 ngày/lần tạt trực tiếp xuống ao để phân hủy chất hữu cơ dư thừa, giảm khí độc, ổn định pH, tạo môi trường thuận lợi cho tôm. Cần chọn loại men vi sinh có nguồn gốc rõ ràng, đã được kiểm nghiệm và phù hợp với điều kiện ao nuôi.
Thay nước cục bộ (nếu cần) với trường hợp chất lượng nước quá xấu và không thể cải thiện bằng các biện pháp khác, có thể thay 10-20% lượng nước trong ao. Tuy nhiên, cần thay nước từ từ và đảm bảo nguồn nước cấp vào sạch, đã được xử lý.
Bước 4: Bổ sung các hoạt chất giúp giải độc gan tụy và phục hồi tôm
Gan tụy là cơ quan quan trọng trong quá trình giải độc và tiêu hóa của tôm. Khi tôm bị stress, gan tụy thường bị ảnh hưởng đầu tiên.
Sử dụng các sản phẩm hỗ trợ gan tụy trộn vào thức ăn các sản phẩm chứa Sorbitol, Choline, Inositol, Methionine. Các hoạt chất này giúp giải độc gan, tái tạo tế bào gan, và tăng cường chức năng chuyển hóa chất béo.
Liều lượng và tần suất sử dụng để phục hồi tôm sau stress phải tuân thủ hướng dẫn của nhà sản xuất, thường là cho ăn liên tục trong 5-7 ngày.
Bước 5: Theo dõi sát sao và điều chỉnh kịp thời
Quá trình phục hồi tôm sau stress cần sự theo dõi liên tục và linh hoạt:
- Quan sát tôm hàng ngày và ghi nhận sự thay đổi về màu sắc, hoạt động, khả năng bắt mồi, tình trạng đường ruột.
- Kiểm tra các yếu tố môi trường định kỳ để đảm bảo các chỉ số trong ngưỡng an toàn.
Điều chỉnh liều lượng thức ăn và sản phẩm bổ sung dựa trên phản ứng của tôm và điều kiện ao nuôi. Khi tôm đã phục hồi, dần dần tăng lượng thức ăn trở lại bình thường.
Việc phục hồi tôm sau stress đòi hỏi sự tỉ mỉ, kiên nhẫn và hiểu biết về sinh lý tôm cũng như môi trường nuôi. Bằng cách áp dụng đồng bộ các bước trên, bà con nuôi tôm có thể giúp đàn tôm vượt qua giai đoạn khó khăn, nhanh chóng phục hồi sức khỏe, đảm bảo năng suất và lợi nhuận. Cần hỗ trợ trong quá trình phục hồi tôm sau stress, bà con liên hệ ngay BIOGENCY qua HOTLINE 0909 538 514 nhé!
>>> Xem thêm: Quả nhàu và tác dụng trong giảm stress cho tôm
