Trong nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là nuôi tôm và cá, việc sử dụng Enzyme ngày càng trở nên phổ biến nhờ hiệu quả trong việc hỗ trợ tiêu hóa, tăng khả năng hấp thụ dinh dưỡng và cải thiện môi trường nước. Dùng Enzyme trong nuôi trồng thủy sản không chỉ giúp vật nuôi khỏe mạnh, tăng trưởng tốt mà còn giúp người nuôi giảm chi phí thức ăn và hạn chế bệnh tật. Vậy có những loại Enzyme nào đang được sử dụng trong thủy sản, công dụng cụ thể ra sao và cách sử dụng như thế nào để đạt hiệu quả cao nhất?
Enzyme Protease (Enzyme phân giải Protein)
Công dụng: Protease là Enzyme có khả năng phân giải các Protein phức tạp thành các Axit Amin đơn giản mà tôm cá có thể hấp thu dễ dàng. Trong hệ tiêu hóa của tôm cá, việc thiếu hụt Enzyme này sẽ dẫn đến việc hấp thụ kém, gây lãng phí thức ăn và tăng chi phí nuôi.
- Tăng khả năng tiêu hóa đạm trong thức ăn.
- Giúp giảm lượng phân thải ra môi trường.
- Hạn chế hiện tượng phân trắng, tôm chậm lớn do không hấp thu đủ dinh dưỡng.
Cách sử dụng:
- Trộn vào thức ăn: 1-2g/kg thức ăn, trộn đều trước khi cho ăn. Có thể dùng dầu cá hoặc chất kết dính để giữ Enzyme không bị rửa trôi khi xuống nước.
- Dùng dạng men tiêu hóa tổng hợp: Nhiều sản phẩm hiện nay kết hợp Protease với các Enzyme khác như Amylase, Lipase… để tạo hiệu quả tổng thể.
>>> Xem thêm: Tầm quan trọng của Enzyme trong nuôi trồng thủy sản
Enzyme Amylase (Enzyme phân giải tinh bột)
Công dụng: Amylase giúp thủy sản phân giải tinh bột trong khẩu phần ăn thành đường đơn, dễ hấp thu vào máu. Điều này đặc biệt quan trọng khi khẩu phần ăn chứa thành phần bột ngũ cốc như bột bắp, bột mì, bột gạo.
- Cải thiện tốc độ tiêu hóa và tăng trưởng.
- Giảm lượng tinh bột dư thừa trong phân, từ đó giảm ô nhiễm môi trường nước.
- Hỗ trợ hệ vi sinh đường ruột, hạn chế bệnh đường ruột.
Cách sử dụng:
- Liều dùng khuyến nghị: 1g/kg thức ăn, trộn đều trước khi cho ăn.
- Kết hợp với Protease và Lipase trong các sản phẩm men tiêu hóa tổng hợp sẽ tăng hiệu quả xử lý thức ăn có hàm lượng Carbohydrate cao.
Enzyme Lipase (Enzym phân giải chất béo)
Công dụng: Lipase phân giải chất béo thành Axit béo và Glycerol – hai thành phần dễ hấp thụ hơn đối với thủy sản. Điều này giúp nâng cao giá trị dinh dưỡng từ dầu cá, bột cá và các thành phần béo trong thức ăn công nghiệp.
- Hỗ trợ quá trình trao đổi chất và tích lũy năng lượng cho sinh trưởng.
- Giúp gan tụy khỏe mạnh, giảm nguy cơ bệnh gan tụy ở tôm.
- Hạn chế tích tụ chất béo không tiêu trong ruột và gan.
Cách sử dụng:
Trộn 1-2g/kg thức ăn, nhất là trong các giai đoạn tăng trưởng nhanh hoặc khi sử dụng thức ăn có hàm lượng chất béo cao.
Enzyme Cellulase (Enzym phân giải Cellulose)
Công dụng: Cellulase giúp phân giải Cellulose – thành phần có trong thức ăn có nguồn gốc thực vật. Mặc dù tôm và cá là loài không có khả năng tự tổng hợp Cellulase, nhưng lại thường ăn các thành phần thực vật.
- Tăng khả năng tiêu hóa thức ăn chứa xơ.
- Giảm ô nhiễm từ chất xơ chưa phân hủy trong phân.
- Tăng hiệu quả chuyển hóa thức ăn, đặc biệt trong khẩu phần có đậu nành, bột cám gạo.
Cách sử dụng:
- Thường có trong các chế phẩm men tiêu hóa đa Enzyme.
- Liều dùng phổ biến: 0.5–1g/kg thức ăn.
Enzyme Phytase (Enzym phân giải Phytate)
Công dụng: Phytase giúp phân giải Phytate – hợp chất chứa Photpho trong thực vật mà tôm cá không thể hấp thu trực tiếp. Phân giải Phytate giúp giải phóng Photpho, tăng cường hấp thụ khoáng và giảm thải Photpho ra môi trường.
- Giúp thủy sản hấp thu Photpho và khoáng hiệu quả hơn.
- Giảm hiện tượng thiếu khoáng, mềm vỏ, cong thân.
- Giảm ô nhiễm Photpho trong ao, giúp ổn định pH nước.
Cách sử dụng:
- Dùng 0.5-1g/kg thức ăn tùy theo hàm lượng đạm thực vật trong khẩu phần.
- Đặc biệt nên sử dụng khi dùng thức ăn chứa nhiều đậu nành hoặc cám gạo.
Enzyme Xylanase (Enzym phân giải Xylan)
Công dụng: Xylan là thành phần trong vách tế bào thực vật, khó tiêu hóa. Xylanase giúp phá vỡ cấu trúc này, giải phóng năng lượng và dưỡng chất bị “khóa” trong thức ăn thực vật.
- Cải thiện tiêu hóa và hấp thu dưỡng chất từ nguyên liệu thực vật.
- Tăng hiệu quả sử dụng thức ăn và tốc độ tăng trưởng.
- Giảm lượng chất xơ không tiêu hóa trong phân, cải thiện môi trường ao.
Cách sử dụng:
- Trộn vào thức ăn ở liều 0.5–1g/kg.
- Thường kết hợp cùng Phytase và Cellulase trong các sản phẩm Enzyme tổng hợp.
Chế phẩm Enzyme trong nuôi trồng thủy sản tổng hợp (Multi-enzyme)
Công dụng: Chế phẩm Enzyme trong nuôi trồng thủy sản tổng hợp thường chứa hỗn hợp các Enzyme trên: Protease, Amylase, Lipase, Cellulase, Phytase… giúp hỗ trợ tiêu hóa toàn diện, đặc biệt phù hợp với điều kiện ao nuôi công nghiệp hoặc khi thay đổi nguồn thức ăn.
- Enzyme trong nuôi trồng thủy sản tổng hợp giup tăng hiệu quả sử dụng thức ăn trong mọi giai đoạn phát triển.
- Giảm stress tiêu hóa khi thay đổi khẩu phần.
- Hỗ trợ cải thiện vi sinh vật đường ruột, tăng miễn dịch.
Cách sử dụng:
- Trộn vào thức ăn: 1-2g/kg tùy sản phẩm và khuyến cáo của nhà sản xuất.
- Dùng thường xuyên trong 7–10 ngày đầu sau khi thả giống hoặc khi thấy tôm/cá chậm ăn, tiêu hóa kém.
Việc bổ sung Enzyme trong nuôi trồng thủy sản không chỉ giúp cải thiện hiệu quả tiêu hóa, giảm chi phí thức ăn mà còn góp phần bảo vệ môi trường ao nuôi, giảm ô nhiễm và phòng ngừa bệnh tật. Tùy theo điều kiện thực tế, loại hình nuôi và khẩu phần thức ăn, người nuôi có thể lựa chọn Enzyme đơn lẻ hoặc sản phẩm tổng hợp phù hợp. Hãy liên hệ với chuyên gia kỹ thuật hoặc nhà cung cấp uy tín để được tư vấn và sử dụng Enzyme đúng cách, góp phần nâng cao năng suất và hiệu quả kinh tế trong vụ nuôi.
>>> Xem thêm: Kết hợp Enzyme và vi sinh vật để hạ khí độc ao tôm nhanh sau 24 giờ
