Đưa mức phát thải ròng bằng 0 chậm nhất vào năm 2050 mục tiêu nhằm hạn chế những tác động tồi tệ nhất của biến đổi khí hậu. Việt Nam là một trong 147 quốc gia ký cam kết này tại Hội nghị Thượng đỉnh khí hậu COP26. Vậy, để đạt được mục tiêu, Việt Nam cần làm những gì?
Phát thải ròng là gì?
Phát thải ròng có nghĩa là không thêm lượng khí thải mới vào bầu khí quyển. Theo Ủy ban Liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC), phát thải ròng bằng “0” là “lượng phát thải CO2 do con người gây ra được cân bằng trên toàn cầu bằng cách loại bỏ CO2 trong một khoảng thời gian nhất định”. Tiến tới phát thải ròng bằng “0” nghĩa là chúng ta vẫn có thể phát thải khí nhà kính song phải bù đắp bằng các hoạt động loại bỏ khí nhà kính như trồng rừng hoặc công nghệ thu hồi carbon.
Tại Hội nghị Thượng đỉnh khí hậu COP26 diễn ra ở Glasgow, Scotland, Vương quốc Anh, Việt Nam cùng 146 quốc gia đã cam kết đưa mức phát thải ròng bằng “0” vào giữa thế kỷ, hướng tới đạt mục tiêu giữ cho mức tăng nhiệt độ toàn cầu ở ngưỡng 1,5 độ C vào cuối thế kỷ. Đây đều là những quốc gia chiếm gần 90% lượng phát thải khí nhà kính và trên 90% GDP toàn cầu nên cam kết được kỳ vọng sẽ tạo ra sự thay đổi lớn trong giảm phát thải khí nhà kính, ứng phó với biến đổi khí hậu toàn cầu.
Cách nào để Việt Nam đạt phát thải ròng bằng “0” vào 2050?
Tại COP26, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã khẳng định: “Việt Nam là một nước có lợi thế về năng lượng tái tạo sẽ xây dựng và triển khai các biện pháp giảm phát thải khí nhà kính mạnh mẽ bằng nguồn lực của chính mình cùng với sự hợp tác và hỗ trợ của cộng đồng quốc tế, nhất là các nước đang phát triển kể cả tài chính và chuyển giao công nghệ, trong đó, thực hiện các cơ chế theo Thỏa thuận Pa-ri, để đạt mức phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050”.
Để thực hiện được mục tiêu này, đòi hỏi các quốc gia, bao gồm Việt Nam phải chuyển đổi mạnh mẽ sang phát triển phát thải thấp; đồng thời sẽ tác động mạnh mẽ đến mọi mặt về chính trị, ngoại giao, kinh tế và thương mại toàn cầu trong thời gian tới. Theo đó, năng lượng sạch và trồng rừng được đánh giá là 2 điểm chủ chốt.
– Năng lượng sạch:
Theo kịch bản phát thải trong điều kiện phát triển thông thường (BAU) của Việt Nam, đến 2050, 81% lượng phát thải đến từ năng lượng. Do vậy để đạt đến phát thải ròng bằng không, cần phải dừng tất cả quá trình mở rộng than đá và khí đốt. Điều quan trọng là phải thay thế tất cả việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch càng nhanh càng tốt, đáp ứng tất cả nhu cầu năng lượng bằng năng lượng tái tạo.
Theo các chuyên gia, Việt Nam chúng ta có tiềm năng về năng lượng tái tạo hàng đầu Đông Nam Á. Lựa chọn con đường năng lượng sạch (điện mặt trời, điện gió) là chìa khóa để đưa mức phát thải ròng bằng 0 và là giải pháp để kiến tạo sự thịnh vượng cho quốc gia bằng cách tận dụng các nguồn điện sạch, không xây thêm điện than mới và từng bước đóng cửa các nhà máy điện than đang vận hành.
– Trồng rừng:
Lâm nghiệp là một trong những ngành có khả năng hấp thụ khí nhà kính, làm giảm tổng lượng phát thải. Bởi thế phát triển lâm nghiệp được xem là giải pháp quan trọng trong thực hiện mục tiêu Net Zero vào năm 2050. Trong đó, bảo vệ, khôi phục, chống suy thoái rừng, trồng rừng là giải pháp quan trọng trong việc tạo dựng thị trường mua bán tín chỉ carbon tại Việt Nam.
Ngày 1/4/2021 Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 524/QĐ-TTg phê duyệt đề án trồng một tỷ cây xanh giai đoạn 2021 – 2025.
Với mục tiêu đến hết năm 2025 cả nước trồng được 1 tỷ cây xanh, trong đó 690 triệu cây trồng phân tán ở các khu đô thị và vùng nông thôn, 310 triệu cây trồng tập trung trong rừng phòng hộ, rừng đặc dụng và trồng mới rừng sản xuất, nhằm góp phần bảo vệ môi trường sinh thái, cải thiện cảnh quan và ứng phó với biến đổi khí hậu, phát triển kinh tế xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân và sự phát triển bền vững của đất nước.
Ngoài ra, để đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng không, cần thiết phải rà soát, cập nhật và điều chỉnh các chiến lược, kế hoạch. Đồng thời, cần chú trọng tới cơ chế tạo điều kiện thu hút nguồn vốn từ Quỹ Khí hậu Xanh để hỗ trợ thực hiện phát thải ròng bằng không ở Việt Nam. Bên cạnh đó, cần thúc đẩy sớm thị trường carbon và các cơ chế chính sách về tài chính xanh, kinh tế tuần hoàn…
Nguồn: Tổng hợp
>>> Xem thêm: Sự phát triển của thị trường tín chỉ Carbon
