Nếu bà con muốn giảm kháng sinh và hướng tới nuôi tôm bền vững thì việc bổ sung axit hữu cơ là một giải pháp sinh học cực kỳ hiệu quả trong ao nuôi. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả, người nuôi cần hiểu rõ vai trò, chức năng và cách lựa chọn axit hữu cơ phù hợp. Bà con tham khảo chia sẻ từ kỹ thuật BIOGENCY về các loại axit hữu cơ cần bổ sung cho ao tôm qua bài viết dưới đây.
Vai trò của axit hữu cơ đối với tôm nuôi
Axit hữu cơ thường có trong trái cây, thực vật hoặc được tổng hợp sinh học. Khi đưa vào ao nuôi hay trộn vào thức ăn, chúng giúp ổn định pH, ức chế vi khuẩn gây hại và hỗ trợ tiêu hóa cho tôm. Dưới đây là 4 vai trò chính của axit hữu cơ trong nuôi tôm mà bà con nên biết:
– Ổn định pH và kích hoạt enzym tiêu hóa:
Bổ sung axit hữu cơ vào thức ăn cho tôm sẽ giúp duy trì pH ổn định trong đường ruột tôm, tạo môi trường lý tưởng cho enzym tiêu hóa như pepsin và protease hoạt động.
Nhờ đó, thức ăn được phân giải tốt hơn, tôm hấp thu dinh dưỡng tốt hơn, làm giảm hao hụt và giúp phân thải ổn định, nước ao ít ô nhiễm.

– Ức chế vi khuẩn Vibrio:
Một vai trò quan trọng khác của axit hữu cơ là ức chế mạnh sự phát triển của các vi sinh vật gây bệnh như nấm mốc, nấm men và đặc biệt là các vi khuẩn Vibrio spp.
Các dòng Vibrio alginolyticus, V. parahaemolyticus, V. vulnificus gây bệnh phân trắng, và Vibrio harveyi gây bệnh hoại tử gan tụy cấp (AHPND) đều có thể bị hạn chế đáng kể khi sử dụng đúng loại axit hữu cơ.
– Tăng sức đề kháng cho tôm:
Axit hữu cơ giúp hòa tan khoáng chất và dinh dưỡng tốt hơn, giúp tôm hấp thụ tốt, khoẻ mạnh và hạn chế bệnh tật. Một số axit như acid butyric còn giúp tăng cường sức khỏe đường ruột và giảm stress cho tôm khi thời tiết hoặc môi trường thay đổi.
– Cải thiện đường ruột tôm:
Axit hữu cơ giúp tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn có lợi như Lactobacillus, Bacillus phát triển, đồng thời kìm hãm vi khuẩn có hại. Khi hệ vi sinh đường ruột cân bằng, tôm ăn khỏe, tiêu hóa nhanh và ít bị rối loạn tiêu hóa.
Khi được kết hợp cùng men vi sinh đường ruột, hiệu quả kiểm soát vi khuẩn hại càng cao hơn, giúp đường ruột khỏe và tôm tiêu hóa ổn định.

Hai nhóm axit hữu cơ cần bổ sung cho tôm
Trong thực tế, người nuôi không chỉ dùng một loại axit hữu cơ riêng lẻ, mà thường kết hợp các loại với nhau để tăng hiệu quả. Các axit này bổ trợ cho nhau, giúp ức chế vi khuẩn gây bệnh, tăng khả năng tiêu hoá và hấp thụ dinh dưỡng cho tôm.
Thông thường axit hữu cơ được chia thành 2 nhóm:
– Nhóm 1: Gồm các axit như axit citric, axit fumaric, axit malic, axit lactic.
Có tác dụng giảm pH đường ruột, tạo môi trường thuận lợi cho vi sinh vật có lợi (như Lactobacillus, Bacillus) phát triển.
– Nhóm 2: Bao gồm axit formic, axit propionic, axit butyric, axit acetic và các muối của chúng.
Ngoài việc hạ pH như nhóm 1, nhóm này còn ức chế vi khuẩn gây bệnh như Vibrio, E. coli, giúp tôm ít bị bệnh phân trắng, hoại tử ruột hay gan tụy.

Chức năng cụ thể của từng loại Axit hữu cơ
Dưới đây là cụ thể về từng loại axit hữu cơ cho ao tôm và chức năng của chúng, bà con nên biết:
– Axit lactic (C₃H₆O₃):
- Tạo ra từ quá trình lên men vi khuẩn lactic, hỗ trợ vi sinh vật có lợi trong ruột.
- Kích thích hoạt động enzym tiêu hóa, tăng khả năng hấp thu thức ăn và giảm rủi ro bệnh đường ruột.
– Axit formic (HCOOH):
- Thường được sử dụng trong các sản phẩm bổ sung để giảm mùi hôi, ổn định pH ao hoặc ruột.
- Có khả năng chống vi khuẩn, chống nấm khi dùng đúng liều, giúp kiểm soát mầm bệnh.
– Axit propionic (C₃H₆O₂):
- Thường được kết hợp trong thức ăn để chống mốc, ngăn vi khuẩn gây bệnh trên thức ăn và trong đường ruột.
- Giúp bảo vệ tôm khỏi bệnh khi mật độ nuôi cao.
– Axit acetic (C₂H₄O₂):
- Dùng trong các chế phẩm ao nuôi để hạ pH và giữ pH ổn định trong ao.
- Giúp ức chế vi khuẩn có hại và tạo môi trường thuận lợi cho vi sinh vật có lợi.
– Axit butyric (C₄H₈O₂):
- Được tạo ra trong quá trình lên men hoặc được tổng hợp để bổ sung vào thức ăn tôm.
- Hỗ trợ sức khỏe ruột, giúp tiêu hóa và hấp thu tốt hơn, đặc biệt trong giai đoạn stress hoặc khi môi trường thay đổi.
Lưu ý khi sử dụng axit hữu cơ trong nuôi tôm
- Luôn dùng đúng liều và chọn loại phù hợp với từng giai đoạn nuôi tôm.
- Hiệu quả phụ thuộc rất lớn vào nồng độ và cách phối hợp các loại axit, dùng nhiều loại axit kết hợp có thể có tác dụng cộng hưởng.
- Không nên tự ý phối trộn axit hữu cơ với các hoá chất khác mà không có hướng dẫn chuyên gia vì có thể gây sốc hoặc làm mất tác dụng.
- Bà con cần đọc kỹ hướng dẫn từ nhà sản xuất, nếu có thể nên làm thử nghiệm nhỏ trong ao con trước khi áp dụng toàn bộ.
BIOGENCY hy vọng thông tin trên đã giúp bà con hiểu rõ hơn về tác dụng và cách sử dụng axit hữu cơ trong nuôi tôm bền vững. Mọi thắc mắc hoặc nhu cầu tư vấn kỹ thuật, bà con liên hệ HOTLINE 0909 538 514 để được đội ngũ chuyên gia BIOGENCY hỗ trợ nhanh chóng và chính xác.
>>> Xem thêm: Khi nào cần bổ sung axit hữu cơ cho tôm?

