Chi phí thức ăn trong nuôi tôm công nghiệp chiếm ít nhất 50% tổng chi phí vụ nuôi. Chính vì vậy để tối ưu chi phí, cải thiện lợi ích kinh tế bà con cần kiểm soát được lượng thức ăn, đồng thời vẫn phải đảm bảo tốc độ sinh trưởng của tôm. Theo đó, giảm gia tăng hệ số FCR là cách hiệu quả vừa là mục tiêu hàng đầu của người nuôi. Vậy FCR là gì? Vì sao nói kiểm soát tốt tỷ lệ FCR có thể giảm tiêu tốn thức ăn trong nuôi tôm?
Tỷ lệ FCR là gì?
FCR viết tắt của Feed Conversion Rate hay Feed Conversion Ratio, hay còn gọi là hệ số chuyển đổi thức ăn, hệ số thức ăn. Hiểu đơn giản FCR là chỉ số phản ánh hiệu suất của vật nuôi, được tính dựa trên lượng thức ăn sử dụng vào và tăng trọng.
Công thức tính: FCR = Tổng lượng thức ăn tiêu thụ (kg)/ Tổng lượng thủy sản tăng trọng (kg)
Ví dụ, Hệ số FCR =1.6 nghĩa là người nuôi tốn 1.6kg thức ăn để nuôi 1kg cá/tôm.
Vì sao nói kiểm soát tốt tỷ lệ FCR có thể giảm tiêu tốn thức ăn trong nuôi tôm?
Với định nghĩa FCR ở trên, đồng nghĩa chỉ số FCR càng cao thì chi phí nuôi tôm càng lớn. Do đó giảm chỉ số FCR là điều bà con nuôi tôm quan tâm hiện nay. Hay nói cách khác thì chỉ số FCR càng nhỏ hiệu quả sử dụng thức ăn càng lớn. Đồng thời việc kiểm soát tốt chỉ số FCR cũng là cách giảm thiểu chất ô nhiễm trong ao, bảo vệ môi trường ao nuôi giúp tôm phát triển khỏe mạnh, ít gặp các vấn đề về dịch bệnh.
Cách để tối ưu tỷ lệ FCR trong quá trình nuôi tôm
Trong nuôi tôm, có nhiều cách để tối ưu tỷ lệ FCR. Dưới đây là một số cách phổ biến:
– Lựa chọn con giống khỏe mạnh:
Mỗi giống tôm có tỷ lệ FCR khác nhau, ví dụ như tôm sú là 1.6 trong khi tôm thẻ có chỉ số FCR từ 1.1 – 1.3. Điều quan trọng là bà con cần chú ý đến chất lượng tôm giống, chọn tôm giống ở các cơ sở uy tín, đảm bảo sạch bệnh, tốc độ tăng trưởng nhanh, chất lượng thịt tốt. Nếu tôm giống yếu, chậm phát triển thì hiệu quả sử dụng thức ăn kém, làm FCR tăng cao.
– Chọn thức ăn chất lượng:
Một trong những nguyên nhân làm FCR tăng là dùng thừa thức ăn trong nuôi tôm, chọn thức ăn kém chất lượng. Thức ăn công nghiệp cho tôm chất lượng cần đồng đều về kích thước, màu sắc, hình dạng, ít bụi, bề ngoài mịn, không rã nhanh (sau 2h), không lẫn tạp chất, không bị ẩm mốc,… Đối với thức tươi thì cần rửa sạch, băm, nghiền vừa cỡ miệng và cho ăn khi còn tươi, tránh để lâu hư hỏng, gây ngộ độc.
– Cho tôm ăn đúng cách:
Bà con cho tôm ăn với lượng vừa đủ với giai đoạn của tôm, tình hình sức khỏe tôm. Tránh cho tôm ăn quá nhiều. Nên cho tôm ăn dưới mức tối đa (80%-85%), giảm hoặc ngừng cho ăn khi thời tiết biến động. Quan sát nhá/vó để xem tình hình sức ăn của tôm, từ đó điều chỉnh cho phù hợp.
Bà con nên cho tôm ăn ở thời điểm mà lượng oxy hòa tan cao, thường là buổi sáng. Không nên cho tôm ăn quá muộn vì thời điểm này tôm hấp thụ kém
– Quản lý tốt môi trường ao nuôi:
Chất lượng nước ao nuôi kém, ô nhiễm dễ khiến tôm stress, bỏ ăn làm tăng chỉ số FCR. Môi trường ao bao gồm hàm lượng oxy hòa tan (DO), nhiệt độ, độ pH, nồng độ khí độc,… Bà con cần chú ý kiểm soát tốt các yếu tố trên.
Bổ sung men vi sinh:
Bổ sung vi sinh có lợi là phương pháp mang lại nhiều lợi ích trong nuôi tôm hiện nay. Hệ vi sinh đa dạng, tương ứng với các chủng khác nhau, lợi ích mang đến cũng khác nhau. Chẳng hạn các vi sinh Bacillus, Clostridium, Desulfovibrio,…giúp phân hủy các chất hữu cơ, chất thải trong ao, làm sạch môi trường ao, giúp tôm khỏe mạnh, khả năng hấp thụ dinh dưỡng tốt, từ đó giảm chỉ số FCR.
Các chủng Bacillus subtilis, Bacillus pumilus, Bacillus amyloliquefaciens và Bacillus licheniformis giúp hệ tiêu hóa tôm khỏe mạnh, giảm hệ số FCR. Bà con có thể tham khảo men vi sinh đường ruột Microbe-Lift DFM.
Chủng vi khuẩn Nitrosomonas và Nitrobacter giúp phòng ngừa và xử lý khí độc trong ao, giúp tôm phát triển khỏe mạnh, hạn chế tình trạng stress, nhiễm độc. Bà con có thể tham khảo men vi sinh xử lý khí độc Microbe-Lift AQUA N1.
Kiểm soát tốt thức ăn trong nuôi tôm không chỉ giúp giảm chỉ số FCR mà còn mang lại nhiều lợi ích vượt trội như phòng ngừa nguy cơ bệnh tật, tăng cường sức đề kháng của tôm. Hy vọng những chia sẻ trên hữu ích với bà con, nếu có bất cứ thắc mắc nào cần tư vấn, hay quan tâm đến các phương pháp nuôi tôm bền vững bà con vui lòng liên hệ HOTLINE 0909 538 514 để được hỗ trợ chi tiết.
>>> Xem thêm: Các bệnh liên quan đến đường ruột tôm mà bà con cần quan tâm