Các khu công nghiệp được sinh ra nhờ có sự tham gia của nhiều công ty công nghiệp khác nhau trong đó thải ra các loại nước thải công nghiệp khác nhau. Nước thải chế biến thực phẩm, công nghiệp hóa chất, dệt may và nhiều ngành công nghiệp đều đổ vào một nhà máy xử lý nước thải khu công nghiệp. Nguồn nước thải đa dạng nên việc xử lý trước khi xả thải ra môi trường là một điều bắt buộc.
Hệ thống xử lý nước thải khu công nghiệp là gì?
Hệ thống xử lý nước thải khu công nghiệp là hệ thống thu gom và xử lý tất cả nước thải của các công ty, nhà máy chế biến sản xuất trong khu công nghiệp trước khi xả ra môi trường. Là tập hợp những quy trình, công nghệ có khả năng xử lý các chất ô nhiễm có trong nước thải, hệ thống bao gồm thiết bị, máy móc, hóa chất,…kết hợp lại với nhau tạo thành một hệ thống hoàn chỉnh.
Hệ thống xử lý nước thải khu công nghiệp phải ưu tiên xây dựng ở cuối dòng chảy của nơi tiếp nhận nước thải khi xử lý, cuối hướng gió chính của khu công nghiệp, tại nơi có đủ đất để dự phòng mở rộng. Diện tích đất xây dựng hệ thống xử lý nước thải được xác định dựa trên cơ sở của công suất thiết kết hoặc công nghệ xử lý. Điểm xả nước thải của hệ thống phải phù hợp với quy định của pháp luật.
Nguồn nước thải hệ thống xử lý nước thải khu công nghiệp tiếp nhận và xử lý bao gồm:
- Nước thải sản xuất: Khu công nghiệp là nơi tập trung nhiều ngành sản xuất khác nhau như dệt nhuộm, may mặc, giày da, hóa chất,… do đó tính chất ô nhiễm của nước thải rất đa dạng và khó xử lý. Ngoài ra trong nước thải đó đôi khi còn chứa những tác nhân nguy hiểm như kim loại nặng, dầu khoáng, chất tẩy rửa,…
- Nước thải sinh hoạt: Loại nước thải này phát sinh từ những hoạt động sinh hoạt hằng ngày của con người làm việc trong khu công nghiệp như vệ sinh, lau dọn,…Thành phần nước thải này chứa các chất hữu cơ, chất rắn lơ lửng,…thậm chí là các vi khuẩn gây bệnh.
Một sơ đồ tiêu chuẩn cho hệ thống xử lý nước thải khu công nghiệp
Nước thải từ các khu công nghiệp bao gồm cả nước thải sinh hoạt nên tính chất nước thải có chứa dầu mỡ từ hệ thống bếp ăn trong khu công nghiệp do đó trong sơ đồ công nghệ phải có bể tách mỡ để tách lượng dầu mỡ ra khỏi nước thải trước khi đưa vào hệ sinh học.
Ở hệ sinh học gồm bể hiếu khí và bể thiếu khí cần có đường nội tuần hoàn (tuần hoàn cả nước và bùn) từ bể hiếu khí về bể thiếu khí để nâng cao quá trình xử lý tổng nitơ trong nước thải.
Khó khăn thường gặp khi vận hành hệ thống xử lý nước thải khu công nghiệp và cách giải quyết
Tính chất nước thải đa dạng, ô nhiễm cộng với các công nghệ ngày càng hiện đại thì trong quá trình vận hành và xử lý sẽ gặp nhiều khó khăn và bất cập.
– Sự cố về các thiết bị liên quan đến hệ thống:
Bơm và máy thổi khí là một trong những thiết bị quan trọng và không thể thiếu trong hệ thống xử lý nước thải. Bơm và máy thổi khí hoạt động liên tục nên khi mất điện hoặc chập điện thì sẽ ngừng hoạt động do thiếu nguồn cung cấp làm gián đoạn quá trình xử lý nước thải.
Đối với máy thổi khí khi bị đọng nước do thiết kế không đúng hoặc lỗi thiết bị, nước xâm nhập vào máy làm chập điện hoặc hư hỏng máy thổi khí. Riêng đĩa thổi khí khi bị tắc, hỏng lắp sai cách dẫn đến oxy không được phân án đều trong hệ thống làm cho những vùng nước không có đủ oxy cho vi sinh vật sử dụng.
Cách khắc phục:
- Bảo dưỡng, sửa chữa định kỳ các thiết bị.
- Kiểm tra bơm và đĩa thổi khí để xử lý sự cố kịp thời.
– Đặc tính nước thải thay đổi:
Đối với những khu công nghiệp có ngành đặc thù như dệt nhuộm thì việc thay đổi tính chất nước thải nhất là độ màu xảy ra thường xuyên. Do đó, yêu cầu cao đối với người vận hành phải có kinh nghiệm xử lý, thao tác nhanh để đáp ứng yêu cầu của nước thải khi đưa vào hệ thống.
– Kiểm soát lượng dinh dưỡng:
Nguồn dinh dưỡng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình xử lý nước thải, nó không chỉ là nguồn thức ăn cho vi sinh vật mà còn góp phần trong việc xử lý Nitơ. Khi nước thải đầu ra bị vượt chỉ tiêu Nitơ, Amoni nguyên nhân cũng có thể bắt nguồn từ việc thiếu dinh dưỡng, vi sinh đã sử dụng hết lượng dinh dưỡng sẵn có trong nước thải từ đó bắt buộc chúng ta phải bổ sung thêm một lượng dinh dưỡng nhất định gọi là nguồn dinh dưỡng bên ngoài như mật rỉ đường, methanol,… để cung cấp thức ăn cho quá trình xử lý Nitơ được tiếp tục diễn ra.
Cách giải quyết:
Kiểm tra chỉ số BOD và Nitơ, Amoni đầu vào và đầu ra thường xuyên để kịp thời cân chỉnh được lượng dinh dưỡng phù hợp.
– Kiểm soát bùn vi sinh:
Trong hệ sinh học của hệ thống xử lý nước thải, bùn vi sinh thường xuyên gặp phải những sự cố như:
- Bùn chết do thiếu thức ăn và oxy: Khi nguồn dinh dưỡng và oxy trong hệ thống không đủ, vi sinh sẽ chết dẫn đến không xử lý được. Do đó cần kiểm tra lượng DO và nguồn dinh dưỡng thường xuyên và thực hiện các phương án bảo trì và sửa chữa các thiết bị thổi khí để duy trì sự hoạt động của vi sinh vật.
- Bùn nổi váng bọt và có chất nhờn: Nguyên nhân chủ yếu là do bùn quá già, tuổi bùn vi sinh quá lớn và thiếu oxy dẫn đến hiện tượng này. Cần cung cấp đủ oxy và xả bỏ lượng bùn dư làm trẻ hóa tuổi bùn để tăng khả năng xử lý.
- Bể hiếu khí xuất hiện bọt trắng: Do bùn vi sinh còn non trẻ, bông bùn nhỏ, nhẹ và lắng chậm. Bổ sung thêm dinh dưỡng và vi sinh Microbe-Lift có hoạt tính mạnh để bùn phát triển nhanh và đem lại hiệu quả xử lý tốt.
- Bùn nổi trong bể lắng: Điều này xảy ra khi quá trình khử nitrat diễn ra và sinh khí Nitơ (N2) tạo ra áp suất khí đẩy bùn nổi lên bề mặt. Điều chỉnh quá trình khử Nitrat và cải thiện hệ thống thoát khí.
- Bùn tạo thành những mảng lớn: Do sự hình thành của vi khuẩn dạng sợi làm cản trở quá trình lắng bùn. Chúng có thể xuất hiện bên trong, bên ngoài bông bùn hoặc trôi nổi tự do trong nước thải sau đó kết dính các bông bùn lại với nhau và đóng thành từng mảng. Để khắc phục sự cố này, cho tuần hoàn bùn đã châm clo để loại bỏ vi khuẩn dạng sợi. Tăng lượng bùn thải, điều chỉnh pH, cân bằng dinh dưỡng và cung cấp oxy đầy đủ.
Để vận hành tốt hệ thống xử lý nước thải khu công nghiệp yêu cầu người vận hành phải có kỹ thuật, chuyên môn cao để xử lý sự cố kịp thời. Bên cạnh đó còn có các yếu tố, điều kiện bên ngoài tác động đến hiệu quả của hệ thống. Liên hệ ngay BIOGENCY để được tư vấn và hỗ trợ khi hệ thống gặp sự cố về bùn vi sinh và nước thải đầu ra qua số HOTLINE 0909 538 514.
>>> Xem thêm: [BIOGENCY] Giải pháp: Xử lý nước thải Khu công nghiệp (KCN)