Phèn trong ao nuôi tôm là yếu tố gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất và chất lượng nuôi trồng thuỷ sản, nhất là trong nuôi tôm. Vậy phèn xuất hiện do đâu? Có ảnh hưởng như thế nào cho tôm? Mời bà con theo dõi qua bài viết dưới đây cùng BIOGENCY.
Phèn trong ao nuôi tôm xuất hiện do đâu?
Phèn trong ao nuôi tôm chủ yếu do vùng đất đào ao nuôi tôm chứa hàm lượng sulfat cao. Khi vi sinh vật hoạt động trong điều kiện yếm khí thì gốc sulfat bị khử tạo ra lưu huỳnh, gốc lưu huỳnh sẽ kết hợp với hàm lượng sắt có trong trầm tích tạo thành hợp chất Pyrit sắt (FeS2), thành phần FeS2 rất đa dạng, tùy thuộc vào thành phần đất phù sa.
Khi tiếp xúc với không khí, Pyrit trong đất ẩm bị oxy hóa hình thành các oxit sắt và axit sulfuric. Axit sulfuric làm tan sắt và kim loại nặng trong đất như nhôm, kẽm, mangan, đồng từ đất. Kết quả là đất bị chua, nước có pH thấp (gọi là đất nhiễm phèn) và đồng thời chứa các kim loại độc hại vượt quá ngưỡng chịu đựng của tôm nuôi.
Mặt khác khi mưa kéo dài, nước mưa rửa trôi phèn trên bờ ao xuống cũng là một trong những nguyên nhân xuất hiện phèn trong ao nuôi tôm. Ao tôm nhiễm phèn có một số đặc điểm nhận diện sau:
- Nền đất thường có màu xám đen (nhất là vùng có FeS2 cao).
- Khi phơi khô đất thường có phấn trắng.
- Nước ao trong hơn hoặc chuyển màu trà nhạt, có váng vàng nhạt nổi trên mặt nước, kiểm tra không có tảo phát triển, thường sau mưa sẽ có hiện tượng này.
Hiểm họa từ phèn trong ao nuôi tôm
Phèn trong ao nuôi tôm là một trong những vấn đề lớn khiến nhiều bà con lo lắng bởi đây là yếu tố gây ra nhiều hiểm họa đến chất lượng nuôi trồng, thiệt hại lớn cho vụ nuôi.
– Tôm bị mềm vỏ, lột vỏ không hoàn toàn:
Ao tôm nhiễm phèn nặng sẽ đi kèm với pH thấp, lượng canxi rất ít gây ảnh hưởng lớn đến quá trình tạo vỏ của tôm. Bên cạnh đó đất phèn còn làm mất cân bằng áp suất thẩm thấu giữa tôm và môi trường nước, ngăn cản sự thẩm thấu của ion Na+ và K+ từ bên ngoài vào cơ thể tôm. Điều này khiến tôm bị mềm vỏ, khó lột vỏ, lột vỏ bị dính nhiều (giai đoạn 1-2 tháng), lột vỏ không hoàn toàn, tỷ lệ phân đàn, bỏ ăn, dạt bờ và chết rải rác cao.
– Tôm hô hấp khó, giảm sinh trưởng:
Hợp chất phèn lơ lửng trong nước sẽ bám vào mang, cản trở quá trình hô hấp của tôm, nhất là giai đoạn tôm còn nhỏ khiến tôm chết rải rác cao. Nước nhiễm phèn làm giảm khả năng gắn kết giữa oxy và hợp chất HP (Hemoglobin) trong máu tôm. Do đó để tồn tại tôm cần phải tăng tần suất hô hấp, điều này dẫn đến tôm tiêu hao nhiều năng lượng hơn, làm giảm khả năng sinh trưởng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất nuôi.
– Phèn làm khí độc H2S tăng cao, gây độc cho tôm:
Ao nhiễm phèn, độ pH thấp, hàm lượng khí độc H2S tăng cao, ức chế quá trình hô hấp, gây độc cho tôm, ức chế quá trình trao đổi chất và chuyển hoá oxy khiến tôm chậm lớn, màu sắc kém, rớt giá.
– Ao nuôi tôm khó gây màu nước:
Trong ao tôm nhiễm phèn, các nguyên tố sắt và nhôm sẽ kết hợp với photpho (lân) tạo thành một hợp chất khó tan, giảm nguồn dinh dưỡng trong nước, làm nước ao trong, khó gây màu. Khi nước ao bị mất màu sẽ làm tôm giảm bắt mồi, tôm kéo đàn chạy hoặc bám vào rong, tảo ở đáy ao, dẫn đến tỷ lệ chết cao. Màu nước ao nhiễm phèn sẽ thay đổi thường xuyên do sự biến động của tảo.
– Tôm chậm lớn, dễ nhiễm bệnh, năng suất nuôi giảm:
Đất phèn tạo ra môi trường axit ngăn cản quá trình hoạt hoá của các enzyme trong cơ thể làm tôm chậm lớn, dễ nhiễm bệnh làm giảm năng suất nuôi. Phèn trong ao nuôi tôm cũng phá hủy nguồn thức ăn tự nhiên, bằng cách tạo màng nhầy do Fe3+ hòa tan vào nước tạo thành ván màu cam và vi khuẩn sắt phát triển tạo màng dầu.
Ao tôm nhiễm phèn gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe tôm, giảm năng suất và chất lượng tôm, gây thiệt hại vụ nuôi. Chính vì vậy, ngay từ khi lựa chọn đất đào ao nuôi tôm bà con cần đặc biệt chú ý về chất lượng đất, kiểm tra kỹ, nếu không may lựa chọn thì cần có biện pháp xử lý triệt để trước khi nuôi.
Hiện nay, sử dụng một số loại men vi sinh có khả năng phân hủy phèn là cách xử lý phèn trong ao nuôi tôm được nhiều hộ nuôi áp dụng và đem lại hiệu quả cao. Ưu điểm của phương pháp này là hiệu quả hạ phèn cao, tiết kiệm, an toàn và thân thiện môi trường.
BIOGENCY là thương hiệu thuộc Công ty TNHH Đất Hợp, chuyên cung cấp các giải pháp sinh học trong nuôi trồng thuỷ sản. Đồng thời, BIOGENCY cũng đại diện nhập khẩu và phân phối chính thức các dòng sản phẩm men vi sinh Microbe-Lift của Viện Nghiên cứu sinh thái Hoa Kỳ Ecological Laboratories Inc., (USA).
Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào về xử lý phèn trong ao nuôi tôm, cách sử dụng vi sinh nuôi tôm an toàn, bà con vui lòng liên hệ ngay đội ngũ BIOGENCY qua HOTLINE 0909 538 514 để được hỗ trợ nhanh nhất!
>>>Xem thêm: Cách sử dụng phèn xanh trong ao nuôi tôm.
