Để vận hành hệ thống xử lý nước thải hiệu quả, ổn định và tối ưu thì cần đến các thiết bị hỗ trợ đắc lực. Dưới đây là một vài thiết bị cơ bản, cần thiết phải có trong hệ thống.
Máy khuấy chìm
Máy khuấy chìm (Submersible Mixer) là thiết bị có nhiệm vụ khuấy trộn nước thải, tạo ra một môi trường không gây lắng đọng, đồng nhất các thành phần có trong nước thải, tạo điều kiện thuận lợi để vi sinh vật phát triển. Thông thường máy khuấy chìm được sử dụng nhiều ở bể thiếu khí Anoxic nhằm tạo tiếp xúc tốt giữa bùn thiếu khí và nước thải, đẩy nhanh quá trình khử Nitrat, khử hàm lượng Nitơ trong nước thải. Ngoài ra, máy khuấy chìm trong hệ thống xử lý nước thải có chức năng sau:
- Sử dụng trong bể điều hòa: Khuấy trộn điều hòa lưu lượng nước thải, ổn định thành phần tính chất nước thải.
- Sử dụng trong bể kỵ khí (Anaerobic): Khuấy trộn tạo tiếp xúc tốt nhất giữa bùn và nước thải từ đó tăng thời gian lưu nước trong bể kỵ khí, tăng hiệu quả quá trình kỵ khí.
- Sử dụng trong bể hiếu khí (Aerobic): Kết hợp với máy sục khí (có thể bổ sung giá thể vi sinh Biochip, MBBR) làm tăng hiệu quả tiếp xúc giữa vi sinh và oxy có trong nước, giảm góc chết trong bể hiếu khí, tăng thời gian lưu, tăng hiệu quả quá trình hiếu khí.
Máy thổi khí
Máy thổi khí là thiết bị có nhiệm vụ khuếch tán khí, cung cấp oxy cho các quá trình xử lý, cụ thể là oxy cần thiết cho vi sinh vật trong nước, giúp vi sinh vật phát triển, tăng hiệu suất xử lý chất ô nhiễm trong nước thải hiệu quả. Do đó, máy thường được sử dụng trong bể hiếu khí, giúp điều hòa và ổn định môi trường trong bể, đồng thời cung cấp oxy cho vi sinh vật yếm khí giúp phân huỷ chất hữu cơ nhanh hơn.
Hiện nay trong ngành xử lý nước thải có ba dòng máy thổi khí được nhiều công trình sử dụng bao gồm: Máy thổi khí con sò, máy thổi khí kiểu root và máy sục khí chìm. Tuỳ vào mục đích sử dụng để lựa chọn máy phù hợp.
Bơm định lượng
Bơm định lượng là máy bơm chuyên bơm các loại hoá chất lỏng có tính ăn mòn cao, độ nhớt cao hoặc chất lỏng sệt, được sử dụng khi nhu cầu lưu lượng bơm quá nhỏ hoặc không xác định. Bơm định lượng được sử dụng khi người dùng muốn điều chỉnh lưu lượng bơm phù hợp với nhu cầu.
Thông thường bơm định lượng hóa chất được sử dụng trong bể phản ứng hóa chất, bể keo tụ tạo bông, bể khử trùng … Các loại bơm định lượng phổ biến hiện nay gồm bơm định lượng dạng piston, bơm thuỷ lực hoặc bơm định lượng màng. Ngoài ra còn có bơm định lượng điện tử, bơm điều khiển tự động,…
Bơm chìm
Bơm chìm là thiết bị được thiết kế tỉ mỉ, đòi hỏi kỹ thuật cao, cấu tạo phức tạp nhất hiện nay cùng khả năng chống nước tuyệt đối dùng để bơm nước thải cho các nhà máy, nước thải thải sinh hoạt đến công nghiệp,… bằng cách đặt chìm dưới nước và sử dụng cơ chế tạo áp lực giúp cung cấp hoặc di chuyển chất bơm trong quá trình xử lý. Máy bơm chìm nước thải được chia làm 2 loại:
- Bơm chìm dạng ly tâm: Nhờ lực ly tâm chất lỏng được đẩy ra ngoài và đẩy từ dưới lên rất hiệu quả. Loại bơm này thường bền và có khả năng bơm mồi cao.
- Bơm chìm dạng tích cực: Hoạt động theo nguyên lý phức tạp và mới lạ hơn, chất bơm được đẩy từ dưới lên trên nhờ sự chênh lệch áp suất do môi trường chân không được tạo ra trong thân bơm và đẩy nước ra khỏi ống bơm.
Phao kiểm soát mực nước
Phao kiểm soát mực nước hay phao báo nước thải là thiết bị được sử dụng để đo lường và báo cáo mức độ nước thải trong các hệ thống. Phao thường được lắp ở các bồn chứa, hố chứa, cống để giám sát mực nước, báo cáo khi mức nước vượt quá hoặc dưới ngưỡng quy định. Sử dụng phao mực nước thải giúp tự động hóa việc giám sát và điều khiển quá trình xử lý nước thải, đảm bảo rằng hệ thống hoạt động hiệu quả và an toàn.
Phao có nhiều loại dạng bướm, dạng cảm biến điện dung, cảm biến áp suất, cảm biến siêu ấm hoặc dạng điện trở. Mỗi loại phao báo nước thải có ưu điểm và hạn chế riêng, việc lựa chọn tùy thuộc vào yêu cầu cụ thể của ứng dụng và môi trường sử dụng.
Máy đo chỉ tiêu Amoni
Máy đo chỉ tiêu Amoni hay nồng độ Amoni là một dụng cụ đo lường cho biết các thông số và tính chất cơ bản, nồng độ của chất amoni trong môi trường cần đo lường. Những thiết bị này thường nhỏ gọn nên rất tiện lợi, cùng với nhiều tính năng giúp các kỹ sư môi trường tối ưu hóa công việc của mình hơn.
Máy đo chỉ tiêu COD
Máy đo COD (Chemical Oxygen Demand) là thiết bị đo lượng oxy cần thiết để oxy hóa các hợp chất hóa học (bao gồm hữu cơ và vô cơ) trong nước thải. Máy đo COD giúp đánh giá mức độ ô nhiễm hoá học của nguồn nước, cung cấp thông tin về chất lượng nước. Hiện có 2 loại phổ biến là HI83224 và HI83314 của hãng Hanna Instruments, được sử dụng tương ứng với nhu cầu ứng dụng.
Máy đo DO
Máy đo DO hay gọi chính xác là máy đo oxy hòa tan là thiết bị được thiết kế chuyên dụng để đo lượng oxy hòa tan (DO) trong nước thải, giúp kỹ sư dễ dàng theo dõi và kiểm soát thường xuyên. Máy đo DO cũng được thiết kế đa dạng với các máy đo DO cầm tay, máy đo DO để bàn để linh động và phù hợp hơn với các ứng dụng khác nhau của người dùng.
Máy đo pH
pH là chỉ số vô cùng quan trọng trong nước thải, ảnh hưởng đến cả một hệ thống xử lý và chất lượng nước đầu ra. Bên cạnh đó, pH còn là thước đo cho các vi sinh vật phát triển, vi sinh vật chỉ phát triển trong điều kiện pH thích hợp. Việc dùng các loại test để đo pH không còn được áp dụng rộng rãi vì độ chính xác không cao. Đó là lý do, máy đo pH là thiết bị chuyên dụng không thể thiếu trong các hệ thống hiện nay. Máy đo pH hiện nay có rất nhiều loại để lựa chọn.
Để vận hành một hệ thống xử lý nước thải cần sự góp mặt của nhiều công trình, thiết bị, máy móc. Trên đây chỉ là những thiết bị cơ bản, tuỳ vào quy mô, công suất, mức đầu tư của mỗi hệ thống để trang bị những thiết bị khác nhau.
>>> Xem thêm: Các dạng sự cố thường gặp khi vận hành HTXLNT và cách xử lý
