Thiếu hụt dinh dưỡng là “kẻ thù thầm lặng” khiến tôm chậm lớn, dễ bệnh và hao hụt năng suất. Hiểu rõ nguyên nhân làm tôm bị thiếu hụt dinh dưỡng sẽ giúp bà con chủ động có phương án phòng ngừa, điều chỉnh kịp thời, giảm thiệt hại. Cùng BIOGENCY theo dõi qua bài viết sau, để có thể nắm được cách khắc phục tình trạng này nhé!
Tôm cần những loại dinh dưỡng nào?
Tôm cũng giống như các loài động vật thuỷ sản khác, cần được cung cấp đầy đủ các nhóm dinh dưỡng chính, bao gồm:
– Đạm (Protein):
Protein là nguồn năng lượng chính, có vai trò xây dựng mô, cấu trúc cơ thể, enzyme, và hỗ trợ trao đổi chất. Nhu cầu protein của tôm thẻ khoảng 30 – 35%, trong khi tôm sú cần nhiều hơn là 45%. Lượng đạm sẽ thay đổi theo từng giai đoạn phát triển của tôm. Nguồn cung cấp đạm phổ biến gồm bột cá, bột tôm, bột mực, bột đậu nành. Bên cạnh đó là nguồn đạm từ tự nhiên như tảo, động vật phù du, sinh vật khác trong ao.
– Lipid:
Lipid tham gia cấu tạo màng tế bào, hoà tan các vitamin, hoạt hóa enzyme và là thành phần chính của nhiều steroid hormone. Nhu cầu lipid của tôm chiếm 10 – 25%, tuy nhiên với tôm nuôi, lượng thức ăn quá cao, hàm lượng lipid khuyến nghị dưới 10%.
– Chất xơ:
Chất xơ có vai trò là chất nền cho vi sinh vật sống trong ống tiêu hoá, đồng thời có tác dụng duy trì dịch ruột và tăng quá trình hấp thu dưỡng chất. Nhu cầu chất xơ của tôm khoảng 4 – 5%, thường từ bột cỏ hoặc rong biển.
– Vitamin:
Vitamin có vai trò đặc biệt đối với sự phát triển của tôm nuôi. Chúng tham gia vào nhiều quá trình sinh lý, chuyển hoá và miễn dịch, giúp tôm chống lại tác nhân gây bệnh, giảm stress, từ đó tăng trưởng khỏe mạnh. Các loại vitamin tôm cần như vitamin C, B, A, D, E, K.
– Khoáng chất:
Vì thường xuyên lột xác nên tôm có nhu cầu khoáng đa lượng cao hơn một số động vật thuỷ sản khác. Nhu cầu khoáng của tôm phụ thuộc vào môi trường sống, thay đổi theo từng giai đoạn tăng trưởng, tôm thường cần bổ sung nhiều khoáng ở giai đoạn lột xác.
Nguyên nhân dẫn đến tôm bị thiếu hụt dinh dưỡng
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng tôm thiếu hụt dinh dưỡng, bao gồm cả yêu tố chủ quan và khách quan trong quá trình nuôi. Dưới đây là các nguyên nhân chính:
- Chất lượng thức ăn kém: Thức ăn không đủ dinh dưỡng, rã nhanh, bị mốc, ôi thiu hoặc dạng thức ăn không phù hợp với giai đoạn phát triển của tôm.
- Cho ăn sai cách, sai khẩu phần: Bà con cho tôm ăn không đủ lượng hoặc thiếu, cho ăn không đều, không đúng thời điểm. Thức ăn chìm nhanh, tan trong nước làm mất chất dinh dưỡng.
- Môi trường nước ao không ổn định: Nhiệt độ, pH, độ mặn, khí độc, DO,… trong ao không ổn định cũng ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất của tôm.
- Hệ vi sinh đường ruột bị suy yếu: Đường ruột yếu do lạm dung hoá chất, kháng sinh làm khả năng hấp thu dinh dưỡng của tôm giảm, dễ mắc bệnh đường ruột.
- Mật độ cao, tăng tỷ lệ cạnh tranh thức ăn: Các mô hình nuôi tôm thâm canh, siêu thâm canh mật độ cao, khiến tôm phải cạnh tranh để giành thức ăn.
- Thiếu bổ sung khoáng và vitamin: Bà con không bổ sung khoáng, vitamin cho tôm, nhất là giai đoạn tôm lột xác và tăng trưởng nhanh làm tôm dễ bị cong thân, đục cơ, mềm vỏ, chậm phát triển,…
- Tôm bị bệnh, stress kéo dài: Ảnh hưởng đến khả năng tiêu hoá, khiến quá trình hấp thu dinh dưỡng kém hiệu quả.
Hậu quả khi tôm bị thiếu hụt dinh dưỡng
Tôm bị thiếu hụt dinh dưỡng ảnh hưởng rất lớn đến sức khoẻ, khả năng tăng trưởng, tỷ lệ sống và hiệu quả kinh tế của vụ nuôi. Cụ thể như:
- Tôm chậm tăng trưởng, không đạt kích cỡ thương phẩm, giá thấp.
- Tôm hấp thu kém, hệ số FCR cao, tốn thức ăn, gia tăng chi phí.
- Tôm yếu, dễ mắc bệnh, tốn kém chi phí điều trị, giảm sức cạnh tranh.
- Tôm dễ bị cong thân, mềm vỏ do thiếu khoáng.
- Tôm biến dạng, dị tật.
- Tôm không lột xác được, chết rải rác.
Cách khắc phục tình trạng tôm bị thiếu hụt dinh dưỡng
Dựa vào những nguyên nhân khiến tôm bị thiếu hụt dinh dưỡng ở trên, bà con sẽ có phương án phòng ngừa và khắc phục phù hợp. Dưới đây là tổng hợp các cách:
- Đảm bảo mật độ nuôi hợp lý, tránh nuôi quá dày. Nên san thưa, sàng lọc tôm để nhận diện tôm bị thiếu hụt dinh dưỡng như còi cọc, kém ăn.
- Sử dụng thức ăn đủ dinh dưỡng, cho ăn đúng lượng, phù hợp giai đoạn phát triển của tôm (ấu trùng, giống, hậu ấu trùng và thương phẩm). Bà con nên kiểm tra hạn sử dụng của thức ăn, bảo quản thức ăn tránh để bị ẩm mốc, hư hỏng.
- Theo dõi nhá/vó để kịp thời nhận diện nhu cầu của tôm, quan sát tôm (ruột, màu sắc) để đánh giá tình trạng và có phương án xử lý kịp thời.
- Duy trì các chỉ số môi trường ao ở ngưỡng ổn định (pH, nhiệt độ, độ mặn, độ trong, khí độc, oxy hòa tan,…).
- Không lạm dụng kháng sinh, hoá chất trong quá trình nuôi tôm.
- Bổ sung khoáng, vitamin định kỳ theo tuần cho tôm, liều lượng phù hợp với giai đoạn phát triển của tôm.
Đặc biệt, bà con nên bổ sung men vi sinh đường ruột, cung cấp hệ lợi khuẩn giúp cân bằng hệ vi sinh bên trong đường ruột tôm. Những lợi khuẩn này giúp sản xuất ra các enzyme tiêu hóa như: Amylase, Protease, các Vitamin B,… kích thích quá trình tiêu hóa, hỗ trợ phân giải thức ăn, giúp sự hấp thụ dinh dưỡng được dễ dàng tránh tình trạng tôm bị thiếu hụt dinh dưỡng.
Bên cạnh đó, hệ vi sinh vật có lợi còn ức chế các vi sinh vật gây hại, góp phần phòng trị các bệnh đường ruột tôm, nhất là bệnh phân trắng – một trong những bệnh phổ biến và khó kiểm soát trong nuôi tôm.
Bà con tham khảo men vi sinh đường ruột Microbe-Lift DFM – sản phẩm cung cấp đến 4 chủng lợi khuẩn cần thiết cho hệ đường ruột tôm gồm: Bacillus subtilis, Bacillus pumilus, Bacillus amyloliquefaciens và Bacillus licheniformis.
Lợi ích khi sử dụng Microbe-Lift DFM cho tôm:
- Phân giải thức ăn hiệu quả: Giúp tôm hấp thu dinh dưỡng dễ dàng, tối đa, lớn nhanh, khỏe mạnh.
- Ruột đẹp hơn: Tăng cường hệ vi sinh đường ruột cho tôm, giúp ruột tôm to, đẹp, đồng đều, không đứt quãng.
- Ngừa bệnh đường ruột: Hạn chế bệnh đường ruột, bệnh phân trắng trên tôm – một trong những bệnh thường gặp và khó xử lý trong nuôi tôm.
- Tăng hệ miễn dịch tôm: Tôm hấp thu tốt dinh dưỡng, khỏe mạnh tự nhiên, hạn chế kháng sinh.
- Giảm FCR: Giúp tối ưu chi phí thức ăn, giảm làm ô nhiễm môi trường ao, giảm mùi hôi ao tôm.
Cách sử dụng Microbe-Lift DFM cực kỳ đơn giản, bà con chỉ cần hoà với nước sạch theo tỷ lệ chỉ định, sau đó trộn vào thức ăn, tạt cho tôm ăn liên tục trong suốt vụ nuôi sẽ đảm bảo đạt hiệu quả cao nhất. Sản phẩm không chứa hormon, kháng sinh, chất độc hại nên bà con hoàn toàn không ảnh hưởng đến chất lượng tôm.
Mọi băn khoăn về việc tôm bị thiếu hụt dinh dưỡng hay cách chăm sóc tôm hiệu quả, bà con vui lòng liên hệ HOTLINE 0909 538 514, đội ngũ BIOGENCY sẵn sàng hỗ trợ.
>>>Xem thêm: Ao tôm bị váng bọt khó tan, nguyên nhân và cách xử lý.
