Nấm đồng tiền là loại bệnh xuất hiện ngày càng nhiều trong ao nuôi và rất khó xử lý. Nấm thường xuất hiện quanh các ao nuôi và bám vào các thiết bị nuôi như: quạt, vỉ oxy,… khiến tôm mắc rất nhiều bệnh và ảnh hưởng đến năng suất vụ mùa. Vậy nấm đồng tiền là gì? Nguyên nhân và biểu hiện của nấm đồng tiền trong ao nuôi tôm ra sao? Hãy cùng BIOGENCY tham khảo qua bài viết dưới đây nhé!
Nấm đồng tiền là gì?
Nấm đồng tiền (hay còn gọi là nấm chân chó) là một loại địa y, hay còn là sự kết hợp của các sợi nấm dạng sợi và sinh vật có khả năng quang hợp, thường gây hại cho ao nuôi lót bạt. Các sợi nấm trong quần thể nấm đồng tiền làm nhiệm vụ hút nước và muối khoáng cho tảo. Tảo dùng những chất đó quang hợp và tạo ra chất dinh dưỡng để nuôi sống quần thể cộng sinh. Nấm có mùi tanh rất nồng, có hình vảy, hình nhánh cây hoặc dạng búi thành sợi, thường bám vào bạt bờ cách mặt nước 20-30cm hoặc các thiết bị trong ao.
Nguyên nhân xuất hiện nấm đồng tiền
Nấm đồng tiền thường xuất hiện ở đáy và bờ ao nuôi tôm có hình dạng như: vảy, cành cây, búi sợi hay chân chó. Nấm đồng tiền thường phát triển nhanh chóng do các nguyên nhân sau:
- Ao dư chất hữu cơ, thức ăn thừa, chất thải của tôm và các vi sinh vật khác.
- Ao tôm thiếu oxy, nhiều khí độc như: amoni, nitrit, nitrat, sunfua, metan,…
- Ao tôm có nhiệt độ thấp, độ pH không ổn định, độ mặn thay đổi thất thường.
- Ao tôm bị nhiễm các loài vi khuẩn, vi bào tử, ký sinh trùng, động vật nguyên sinh gây bệnh cho tôm.
- Những vùng nuôi có độ mặn cao, ao nuôi bị sụp tảo
Tùy theo mức độ dinh dưỡng mà nấm đồng tiền có những kích cỡ khác nhau khiến cho việc xử lý nấm cũng trở nên phức tạp.
Biểu hiện ao nuôi tôm xuất hiện nấm đồng tiền
Có rất nhiều biểu hiện của nấm đồng tiền khi xuất hiện trong ao mà bà con có thể nhận thấy là:
– Biểu hiện xuất hiện nấm đồng tiền thông qua môi trường ao nuôi
Bà con có thể nhận biết nấm đồng tiền xuất hiện thông qua một số biểu hiện trên môi trường ao nuôi như:
- Nước có mùi tanh.
- Nấm đồng tiền có màu xanh lục, trắng, vàng hay nâu, tùy theo loại tảo cộng sinh với nấm.
- Khi quan sát có thể thấy nấm có hình vảy hoặc hình cành cây phân nhánh hoặc có dạng giống như một búi sợi bám trên bề mặt đáy và bờ ao hay đất, đá, và các vật dụng, dụng cụ trong ao nuôi tôm.
- Nấm đồng tiền phát triển rất mạnh mẽ, chi sau vài ngày sẽ tăng nhanh kích thước nên rất dễ quan sát.
- Với ao bạt đáy: nấm đồng tiền xuất hiện chỉ sau 7-10 ngày cấp nước, nấm bắt đầu phát triển bằng ngón tay út và tăng nhanh sau vài ngày trong điều kiện thuận lợi.
– Biểu hiện xuất hiện nấm đồng tiền thông qua sức khỏe tôm
Dựa vào một số biểu hiện trên tôm, bà con cũng có thể phát hiện sự xuất hiện của nấm đồng tiền:
- Tôm có các dấu hiệu như: lỏng ruột, đường ruột đứt khúc, nặng hơn là bệnh phân trắng.
- Tôm ốp thân, còi cọc, chậm lớn và nặng hơn có thể bị rớt đáy do ăn phải nấm đồng tiền.
Đối với những ao đang bị tình trạng nấm đồng tiền, bà con lưu ý không nên trực tiếp lau bạt, lau thiết bị nuôi tôm. Vì phương pháp thủ công này sẽ khiến loài nấm phân tán bào tử nấm nặng hơn và tốc độ lây lan của chúng sẽ nhanh hơn. Khi nấm bị tróc, chúng sẽ tạo ra mùi tanh để hấp dẫn tôm, tôm ăn phải sẽ gây ảnh hưởng đến gan, ruột cũng như hệ tiêu hóa.
Nấm đồng tiền gây thiệt hại về năng suất vụ mùa khi nuôi tôm, ngoài ra khi nấm hình thành như một tổ quần thể sẽ tạo nên nơi trú ngụ lý tưởng cho nhiều loài sinh vật ký sinh gây hại cho tôm, các loài thiên địch,…
Cách xử lý nấm đồng tiền trong ao nuôi tôm
– Phòng ngừa nấm đồng tiền trong ao nuôi tôm
Tùy thuộc vào tình trạng ao có tôm hay không có tôm, mà có những cách xử lý khác nhau. Biogency khuyến khích bà con nên phòng ngừa từ đầu để tránh tình trạng ao tôm bị nấm đồng tiền. Đối với phương pháp phòng ngừa, bà con có thể tham khảo một số cách sau:
- Vệ sinh ao nuôi kỹ lưỡng: nhất là đối với các ao bạt, ao đất hay ao nuôi công nghệ
- Nên cấp nước qua lưới lọc và sát trùng nước mạnh trước khi thả nuôi
- Vệ sinh các vật dụng, thiết bị ao nuôi bằng các dung dịch khử trùng như: BKC, Chlorine,…
- Trong quá trình nuôi cần định kỳ diệt khuẩn và bổ sung thêm các chế phẩm sinh học và vitamin để tăng sức đề kháng cho tôm.
– Xử lý ao nuôi tôm nhiễm nấm đồng tiền
Có 2 hướng xử lý khi ao bị nấm đồng tiền:
- Khi ao nuôi chưa có tôm:
Nếu ao nuôi đã bị nhiễm nấm ở các vụ nuôi trước thì bắt buộc phải tiến hành tẩy nấm và tiêu diệt bào tử nấm. Bà con có thể tham khảo quy trình xử lý sau:
- Cải tạo đáy ao và làm sạch ao bằng phương pháp hòa trộn vôi nung với nước tạo thành hỗn hợp dung dịch sệt rồi tạt khắp bờ ao. Càng phủ vôi dày trên bạt ao thì hiệu quả xử lý càng cao.
- Tất cả những dụng cụ hay thiết bị dùng trong nuôi tôm bị nhiễm nấm đồng tiền đều phải được xử lý bằng vôi tôi.
- Phơi ao khô khoảng 2-3 ngày.
- Tiến hành tẩy rửa, vệ sinh ao nuôi và phơi ao thêm khoảng 1 tuần nữa.
-
Khi ao nuôi đang có tôm:
Đối với trường hợp ao đang nuôi tôm mà gặp phải tình trạng nấm đồng tiền, nếu được phát hiện sớm thì hiệu quả xử lý cũng cao hơn và giảm thiểu được rủi ro một cách đáng kể. Bà con có thể tham khảo quy trình xử lý như sau:
- Đầu tiên, bà con nên cắt giảm bớt lượng thức ăn cho tôm, đồng thời bổ sung thêm vitamin C để tăng khả năng chống chịu của tôm với các yếu tố bên ngoài.
- Sau đó nên sử dụng enzyme để xử lý nước và kết hợp sử dụng men vi sinh với liều lượng cao ở nơi có nấm để làm sạch nước và ngăn chặn nguồn dinh dưỡng cung cấp cho nấm phát triển. Bà con có thể sử dụng men vi sinh Microbe-Lift Aqua SA đến từ thương hiệu Biogency để giúp ức chế nấm đồng tiền trong giai đoạn đầu. Vì trong thành phần của men vi sinh này có chứa chủng vi khuẩn giúp ức chế sự phát triển của nấm đồng tiền. Đặc biệt, giai đoạn nấm mới phát triển, bà con nên dùng định kỳ Microbe-Lift AQUA SA để hạn chế sự lây lan của nấm.
Bà con có thể tham khảo một số dòng men vi sinh đến từ thương hiệu BIOGENCY cho ao nuôi tôm của mình.
- Men vi sinh Bio-Choice AQUA, đây là một loại enzyme đậm đặc được xuất xứ tại Australia của nhà sản xuất Environmental Choices (USA). Sản phẩm này có khả năng hạ khí độc ngay lập tức từ nồng độ cao xuống nồng độ thấp chỉ sau 24h sử dụng và giảm dần về mức an toàn. Ngoài tác dụng khử nhanh khí độc NH3, NO2, H2S phát sinh từ quá trình phân hủy hữu cơ, các chất cặn bã bẩn trong nước thì sản phẩm còn giúp giảm tình trạng nhớt bạt và giảm bùn đáy ao.
- Men vi sinh Microbe-Lift AQUA C: Là một loại men chuyên làm sạch nước giúp xử lý và làm sạch nước ao nuôi, phân hủy chất bẩn từ thức ăn thừa, phân tôm, tảo tàn,… Sản phẩm này chứa tổ hợp 13 chủng vi sinh chọn lọc nên hoạt động mạnh gấp 5-10 lần vi sinh thông thường.
- Men vi sinh Microbe-Lift AQUA SA: Men vi sinh chuyên xử lý bùn đáy, giúp bạt không bị đóng nhớt, xi phông không có mùi hôi. Loại men này có chứa quần thể vi sinh vật dạng lỏng có hoạt tính cao với các chủng: Bacillus amyloliquefaciens, Bacillus licheniformis, Bacillus megaterium, Bacillus subtilis,…
Trên đây là những chia sẻ của BIOGENCY về bệnh nấm đồng tiền hay còn gọi là nấm chân chó. Hy vọng bài viết này sẽ là nguồn tư liệu bổ ích để bà con tham khảo và ứng dụng vào trong ao nuôi tôm của mình để có một vụ mùa bội thu. Mọi thắc mắc bà con có thể liên hệ ngay theo số HOTLINE 0909 538 514 để được hỗ trợ và giải đáp kịp thời. BIOGENCY xin chân thành cảm ơn!
>>> Xem thêm: Các dòng chế phẩm vi sinh dùng trong nuôi trồng thủy sản
