Tôm bị ký sinh trùng đường ruột là một vấn đề thường gặp ở các ao nuôi tôm, khiến bà con luôn lo lắng, quan ngại đến chất lượng mùa vụ. Nguyên nhân nào làm ký sinh trùng đường ruột xuất hiện trên tôm? Dấu hiệu nhận biết như thế nào, và làm sao để điều trị và phòng ngừa bệnh hiệu quả? Hãy cùng Biogency tham khảo qua bài viết dưới đây.
2 loại ký sinh trùng tôm thường mắc phải
Ký sinh trùng đường ruột phổ biến nhất thường thấy trên tôm là trùng hai tế bào Gregarine và Veriform:
- Ký sinh trùng Gregarine
Ký sinh trùng Gregarine (còn được gọi là trùng hai tế bào) là một loại trùng có thể ký sinh trong ruột tôm, thường được quan sát ở dạng trophozoite hoặc đôi khi ở dạng kén. Gregarine có vật chủ trung gian là các loại động vật thân mềm hoặc động vật chân đốt như ốc, giun,… Gregarine thường được quan sát ở dạng tự dưỡng bám vào niêm mạc ruột của tôm làm giảm khả năng hấp thu dinh dưỡng.
Loài ký sinh trùng này thường xuất hiện trong đường ruột của tôm vào giai đoạn từ 40 – 50 ngày sau khi thả giống đối với các ao nuôi có mật độ cao và đáy ao dơ, thời tiết nắng nóng.
Hình 1. Ký sinh trùng Gregarine gây bệnh trên tôm.
- Ký sinh trùng Vermiform
Vermiform là một loại ký sinh trùng có hình dáng tương tự với giun và trùng hai tế bào Gregarine. Ký sinh trùng Vermiform không có cấu trúc tế bào, gần như trong suốt. Khi quan sát dưới kính hiển vi, có thể nhìn thấy được Vermiform được bao bọc bởi một lớp màng mỏng, bên trong là một lớp màng dày với nhiều nếp gấp phức tạp.
Hình 2. Ký sinh trùng Vermiform trên tôm.
Nguyên nhân tôm bị ký sinh trùng đường ruột
Tôm bị ký sinh trùng đường ruột gây ra nhiều tác hại, ảnh hưởng đến sức khỏe, chất lượng của vụ nuôi. Để có biện pháp phòng ngừa, khắc phục phù hợp đối với từng loại ký sinh trùng đường ruột trên tôm, bà con cần biết được nguồn gốc chính dẫn đến tôm bị ký sinh trùng đường ruột.
Trong tự nhiên, các ký sinh trùng gây bệnh đường ruột cho tôm tồn tại trong môi trường nước ở dạng bào tử. Do đó, điều kiện môi trường nước không đảm bảo, quy trình cải tạo ao không đúng cách dẫn đến môi trường nước ao tôm kém, các ký sinh trùng có cơ hội phát triển mạnh mẽ và tấn công vào ruột tôm.
Sau đây là một số nguyên nhân chính thường xảy ra trong quá trình nuôi khiến tôm bị ký sinh trùng đường ruột:
- Ao nuôi tôm có nhiệt độ cao, thời tiết nắng nóng kéo dài; ao nuôi có diện tích nhỏ nhưng mật độ tôm lại cao là điều kiện thuận lợi nhất cho ký sinh trùng Gregarine trong đường ruột tôm sinh sôi, phát triển.
- Chất hữu cơ trong nước ao nuôi nhiều do tích từ lượng thức ăn thừa của tôm, cải tạo ao nuôi sau mỗi mùa vụ chưa triệt để, vệ sinh ao tôm chưa tốt làm giảm chất lượng môi trường nước trong ao là tác nhân chính gây ra ký sinh trùng Vermiform lẫn Gregarine trên đường ruột tôm.
- Ngoài ra, tôm bị ký sinh trùng đường ruột cũng xuất phát phần lớn do ao nuôi xuất hiện nhiều vật chủ trung gian như sán, ốc, giun,…
Dấu hiệu nhận biết tôm bị ký sinh trùng đường ruột
Tôm bị ký sinh trùng đường ruột có một số dấu hiệu nhận biết như sau:
- Ruột tôm có dạng ziczac, hay bị “xoắn lò xo”.
- Ruột tôm bị đứt thành đoạn, trống ruột, không có thức ăn trong ruột.
- Cơ thể tôm nhợt nhạt, tôm bị chậm lớn, chậm tăng trưởng.
- Niêm mạc ruột giữa bị tổn thương và tạo điều kiện thuận lợi cho các loại vi khuẩn có hại xâm nhập vào cơ thể tôm như nhóm vi khuẩn Vibrio (tác nhân gây ra bệnh phân trắng trên tôm).
- Tôm bị đục cơ ở các bộ phận gần cuối cơ thể hoặc phần lưng.
- Tôm bị nhiễm bệnh có dấu hiệu chuyển sang màu trắng sữa hoặc trắng đục.
- Sắc tố melanin ở tế bào biểu bì của tôm giảm.
- Trên mặt nước ao nuôi có xuất hiện các sợi phân trắng đục
- Tôm bỏ ăn, bị mềm vỏ, màu sắc có tôm có phần đậm hơn so với thông thường.
Hình 3. Một số dấu hiệu nhận biết tôm bị ký sinh trùng đường ruột.
Cách điều trị và phòng ngừa khi tôm bị ký sinh trùng đường ruột
– Cách điều trị khi tôm bị ký sinh trùng đường ruột
Sau khi xác định được tôm bị ký sinh trùng đường ruột, bà con có thể xử lý bằng các cách sau:
- Nhanh chóng lấy mẫu xét nghiệm, kiểm tra tình hình sức khỏe hiện tại của tôm trong ao.
- Thực hiện việc xổ ký sinh trùng đường ruột cho tôm. Sau đó, tiến hành diệt khuẩn nước ao để loại bỏ ký sinh trùng trong nước tránh nhiễm lại.
- Thực hiện xử lý, thay nước cho ao nuôi và sục khí đáy mạnh.
- Kiểm soát nghiêm ngặt chất lượng nước ao nuôi, vệ sinh, diệt vật chủ trung gian, diệt khuẩn, kiểm tra nồng độ oxy hòa tan, xử lý chất hữu cơ dư thừa, bùn đáy ao,…
- Theo dõi đều đặn và kiểm soát kỹ lượng thức ăn. Để giảm lượng thức ăn bị dư thừa lại trong ao, bà con nên giảm từ 20 đến 30% so với thông thường.
Hình 4. Sản phẩm men vi sinh Microbe-Lift, tăng cường sức khỏe, nâng cao môi trường sống cho tôm.
– Biện pháp phòng ngừa tôm bị ký sinh trùng đường ruột
Để nuôi tôm an toàn và chủ động, bà còn cần lên kế hoạch lấy mẫu xét nghiệm định kỳ để kiểm tra tình trạng sức khỏe cho tôm và điều kiện ao nuôi. Đồng thời, bà con nên thực hiện một số biện pháp phòng ngừa tôm bị ký sinh trùng đường ruột như:
- Chọn mua giống chọn lọc, cẩn thận, chất lượng cao và từ đơn vị cung cấp uy tín. Bên cạnh đó phải đảm bảo con giống khỏe mạnh, được xét nghiệm và không nhiễm bất cứ loại ký sinh trùng nào.
- Thường xuyên theo dõi sức khỏe tôm, thực hiện xét nghiệm định kỳ để phát hiện tình trạng bệnh kịp thời.
- Cải tạo ao đúng cách từ trước và trong quá trình thả tôm. Đảm bảo môi trường nước ao nuôi luôn được sạch sẽ, hạn chế những yếu tố xâm nhập, phát triển, cung cấp cho tôm một môi trường sống tốt nhất.
- Nguồn nước ao nuôi sử dụng phải đảm bảo các chỉ tiêu về độ kiềm, độ pH,…đạt mức tối ưu, đảm bảo tôm phát triển tốt nhất.
- Sử dụng các chế phẩm sinh học an toàn trong nuôi tôm, giảm tác nhân gây ra các mầm bệnh, bảo vệ sức khỏe của tôm và an toàn sức khỏe người tiêu dùng, thúc đẩy quá trình phân hủy các chất hữu cơ, lượng thức ăn dư thừa trong ao hiệu quả bằng các loại men vi sinh thủy sản do Biogency cung cấp như Microbe-Lift AQUA C, Microbe-Lift AQUA N1, Microbe-Lift AQUA SA.
- Cải thiện hệ tiêu hóa, tăng mật độ vi sinh có lợi giúp tôm có một đường ruột khỏe mạnh bằng cách bổ sung men vi sinh đường ruột Microbe-Lift DFM.
Hy vọng với những thông tin ở trên, Biogency đã giúp bà con có thêm nhiều thông tin về dấu hiệu nhận biết, cách khắc phục và phòng tránh tôm bị nhiễm ký sinh trùng đường ruột. Liên hệ ngay đến HOTLINE 0909 538 514, BIOGENCY luôn sẵn sàng hỗ trợ bà con có một mùa vụ hiệu quả!
>>> Xem thêm: Bệnh viêm đường ruột cấp trên tôm phòng ngừa như thế nào?
