Khí độc trong ao nuôi tôm là một vấn đề được các chuyên gia khuyến cáo bà con nuôi tôm cần đặc biệt quan tâm. Vậy, lý do gì khiến khí độc trong ao nuôi tôm là vấn đề đáng lo ngại hàng đầu? Hãy cùng BIOGENCY tìm hiểu về khí độ trong ao nuôi và phương pháp xử lý khí độc hiệu quả trong bài viết dưới đây!
Khí độc trong ao nuôi tôm bắt nguồn từ đâu?
Trong quá trình nuôi tôm, chất hữu cơ dưới đáy ao phân hủy yếm khí (thiếu oxy) phát sinh ra khí độc. Nếu nồng độ các khí độc này cao, tùy theo mức độ sẽ làm tôm chết từ rải rác đến hàng loạt. Khí độc trong ao nuôi tôm được bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân. Tùy theo loại khí độc, nguyên nhân phát sinh sẽ khác nhau.
Dưới đây là 3 khí độc điển hình trong ao tôm và nguồn gốc bắt nguồn của chúng.
- Khí độc Hydrogen Sulfide (H₂S): H₂S được tạo ra từ quá trình phân hủy kỵ khí trong ao, thường có màu đen, nằm ở dưới lớp bùn đáy.
- Khí độc Amoniac (NH3/NH₄⁺): 75% NH3/NH₄⁺ bắt nguồn từ thức ăn thừa của tôm. Nguyên nhân là do phần lớn trong quá trình nuôi thâm canh, tôm chỉ hấp thụ khoảng 30% lượng đạm, phần còn lại sẽ tạo thành các chất lơ lửng hữu cơ trong nước. Quá trình phân hủy sẽ sinh ra NH3/NH₄⁺ chiếm ưu thế. Tuy nhiên dạng tồn tại NH3 có khả năng gây độc cao hơn NH₄⁺.
- Khí độc Nitrit (NO2–): Khi ao nuôi xuất hiện NH3/NH₄⁺ sẽ xảy ra quá trình chuyển hóa NH3/NH₄⁺ thành NO2-. Khi tốc độ hình thành NH3 nhanh hơn tốc độ chuyển hóa NH3/NH₄⁺ thành NO2– sẽ kéo theo sự gia tăng NO2–. NO2– cũng là yếu tố gây ra tình trạng tôm rớt đáy, rớt cục thịt… Tôm càng lớn, nồng độ khí độc NH3/NH₄⁺ và NO2– càng cao.
Hình 1. Khí độc trong ao nuôi tôm gây ra tình trạng tôm rớt cục thịt.
Nồng độ khí độc H₂S an toàn cho tôm sú sẽ ở ngưỡng 0.033 ppm. Với tôm thẻ chân trắng nồng độ cho phép là 0.0087 ppm, với tôm thẻ nhỏ là 0.0185 ppm. Trong khí đó, nồng độ NH3 an toàn cho tôm là <0.3 mg/L, với NO2– là < 0.25mg/L.
Để biết được ao tôm có khí độc không và hàm lượng khí độc ở ngưỡng nào, bà con có thể áp dụng nhiều cách. Phổ biến và dễ dàng nhất là sử dụng test kit, hoặc nếu muốn chính xác nhất, bà con có thể lấy mẫu đến các phòng thí nghiệm để áp dụng phương pháp khuẩn lạc. Tham khảo thêm: Một số loại Test Kit Sera dùng trong ao nuôi tôm >>>
Vì sao khí độc trong ao nuôi tôm là vấn đề đáng lo ngại hàng đầu?
Theo các chuyên gia, bên cạnh các vấn đề như tôm nhiễm bệnh, chất lượng nước ao nuôi… thì khí độc trong ao nuôi tôm là vấn đề bà con cần đặc biệt quan tâm. Và tốt nhất, bà con nên sớm có kế hoạch để chủ động ngăn ngừa khí độc trong ao tôm bùng phát. Bởi nếu không, khi phát sinh khí độc trong ao nuôi tôm sẽ gây ra hệ lụy rất lớn, thậm chí là mất trắng cả vụ tôm.
– Khí độc trong ao tôm dễ bùng, xử lý khó khăn
Với các nguồn phát sinh đã đề cập trên, có thể thấy, khí độc trong ao nuôi tôm rất dễ xuất hiện. Nếu không kiểm soát, khí độc rất dễ bùng phát. Đặc biệt trong giai đoạn tôm lớn, lượng thức ăn và phân tôm càng nhiều, mức độ ô nhiễm trong ao tăng cao thì khí độc phát sinh mỗi ngày cũng tăng theo.
Mặt khác, sự thay đổi thất thường của các yếu tố về thời tiết, nhiệt độ, mưa nhiều khiến tảo dễ bùng phát, gây ra hiện tượng tảo tàn, làm tăng lượng khí độc trong ao.
Tác động của khí độc đến tôm sẽ tăng dần từ giai đoạn khí độc xuất hiện trong ao tôm cho đến khi không kiểm soát. Một khi ao đã nhiễm độc, quá trình xử lý sẽ gặp nhiều khó khăn như bà con phải thay nước liên tục để pha loãng, sử dụng vi sinh đúng chủng, đúng cách và việc xử lý đòi hỏi nhiều thời gian.
Bên cạnh đó, một khi ao tôm đã nhiễm độc, quá trình xử lý sẽ cực kỳ khó khăn. Nếu không có kinh nghiệm, không áp dụng đúng phương pháp thì khí độc trong ao nuôi tôm khó được xử lý dứt điểm, đồng thời nguy cơ tái phát cực kỳ cao do lượng thức ăn và phân tôm vẫn phát sinh hằng ngày.
– Khí độc làm tôm chậm lớn, dễ nhiễm bệnh
Khí độc khi mới xuất hiện trong ao sẽ làm cản trở khả năng lấy oxy, khiến tôm dễ bị stress, giảm sức đề kháng, bơi yếu, chậm lớn và dễ dàng nhiễm bệnh. Ngoài ra, khí độc tạo điều kiện thuận lợi cho tảo độc phát triển, dẫn đến việc tranh giành oxy với tôm, nhất là vào ban đêm.
– Khí độc trong ao tôm làm tôm chết hàng loạt
Một trong những điều bà còn ít ngờ đến đó là hàm lượng khí độc NH3 và NO₂ phát sinh liên tục, chỉ mất 1 tháng để đạt ngưỡng gây độc. Lúc này, hàm lượng khí độc vượt ngưỡng, làm tôm chết hàng loạt, gây thiệt hại kinh tế lớn, thậm chí nhiều bà con mất trắng vụ tôm.
Chính vì vậy, các chuyên gia khuyến cáo, khí độc trong ao tôm là vấn đề đáng lo ngại. Bà con cần sớm có phương án phòng ngừa và xử lý kịp thời mới giảm được hệ lụy, tránh nguy cơ mất trắng.
Làm thế nào để kiểm soát, ngăn chặn khí độc xuất hiện trong ao tôm?
Có khá nhiều nguyên nhân hình thành khí độc trong ao tôm. Trong đó, nguyên nhân chính được xác định là do lượng chất hữu cơ dư thừa trong ao nuôi tích lũy lớn (lượng chất hữu cơ này là từu quá trình cho ăn quá nhiều hoặc quá trình cải tạo ao không kỹ…).
Để kiểm soát, hạn chế các ảnh hưởng của khí độc trong ao nuôi tôm, bà con có thể áp dụng phương pháp thay nước ao thường xuyên hoặc sử dụng Yucca/Zeo. Tuy nhiên, cách làm này mang tính tức thời, dễ tái phát, chi phí lại cao.
Thay vào đó, để mang hiệu quả lâu dài, hạn chế tái phát, phương pháp tốt nhất hiện nay là kết hợp giữa kiểm soát chất lượng nước và khí độc ngay từ đầu vụ.
Bà con có thể tham khảo sử dụng men vi sinh Microbe-Lift Aqua N1. Đây là men vi sinh ứng dụng 2 chủng vi sinh xử lý khí độc hàng đầu (Nitrosomonas và Nitrobacter) chuyên xử lý khí độc trong ao nuôi tôm gồm NH3, NO₂ và H₂S.
Hình 2. Men vi sinh xử lý khí độc trong ao nuôi tôm Microbe-Lift AQUA N1.
Đồng thời bà con nên kết hợp sử dụng với men vi sinh Microbe-Lift AQUA C và men vi sinh Microbe-Lift AQUA SA để giữ chất lượng nước ổn định, hạn chế thay nước suốt mùa vụ, giúp tôm sinh trưởng tốt.
Hình 3. Giữ chất lượng nước ao nuôi tôm ổn định với Microbe-Lift AQUA C và Microbe-Lift AQUA SA.
Kết luận, bên cạnh dịch bệnh, con giống, thời tiết biến đổi thất thường thì khí độc trong ao nuôi tôm là vấn đề bà con cần đặt mối quan tâm lên hàng đầu. Do đó, để đảm bảo sức khỏe của tôm cũng như giảm những tác động, thiệt hại từ khí độc, bà con cần có phương án phòng ngừa ngay từ ban đầu.
BIOGENCY hiện nay đang là đơn vị Dẫn đầu về giải pháp xử lý khí độc trong ao nuôi tôm. Để được tư vấn chi tiết hơn về giải pháp xử lý khí độc cho ao nuôi tôm, cũng như sản phẩm, liều lượng sử dụng phù hợp nhất với tình trạng ao nuôi, bà con hãy liên hệ cho chúng tôi qua Hotline 0909 538 514 ngay hôm nay!
>>> Xem thêm: Tôm nuôi ao bạt bị khí độc, xử lý như thế nào?
